Neidio i'r Prif Gynnwys

Cyflwyniad
Gellir cysylltu'r rhan fwyaf o'r modelau myfyriol a ddefnyddir ar hyn o bryd mewn ysgrifennu academaidd â damcaniaeth Dysgu drwy Brofiad 1984 Kolb. Dywed Kolb 'mae dysgu yn broses lle mae gwybodaeth yn cael ei chreu trwy drawsnewid profiad', (Delves-Yates, 2021, t. 117), sy'n dynodi pwysigrwydd myfyrio. 

 

Mae pedwar cam i fodel myfyriol Kolb: Mae pedwar cam i fodel myfyriol Kolb: •	Profiad cadarn  •	Arsylwi myfyriol •	Cysyniadoli haniaethol •	Arbrofi gweithredol
•    Profiad cadarn 
•    Arsylwi myfyriol
•    Cysyniadoli haniaethol
•    Arbrofi gweithredol 

Mae Kolb (1984) yn awgrymu, er mwyn i ddysgu ddigwydd, fod yn rhaid i unigolyn symud ymlaen trwy gylch o brofi sefyllfa, myfyrio ac yna dysgu o'r profiad, yna gallu cymhwyso'r hyn a ddysgwyd trwy'r profiad. Dywed Kolb (1984) fod y cylch yn dechrau gyda phrofiad cadarn, ond mae'n bwysig nodi nad yw hyn bob amser yn wir. Yn dibynnu ar y profiad a'r amgylchiadau, gall y cylch ddechrau ar wahanol gamau eraill. 


Nodyn am Arbrofi Gweithredol
Mae'n werth nodi nad yw Kolb yn awgrymu eich bod yn 'arbrofi' yn eich gwaith yn y cam olaf hwn o'r cylch myfyrio. Mae Kolb yn awgrymu unwaith y byddwch wedi myfyrio a dysgu o brofiad, eich bod yn cymhwyso'r wybodaeth newydd i'ch gwaith yn y dyfodol, a thrwy hynny yn 'arbrofi' gyda'r wybodaeth newydd sydd yn ei lle. Bydd y wybodaeth newydd yn seiliedig ar ddamcaniaeth neu gysyniadau academaidd, sy'n golygu y bydd y canlyniad newydd eisoes yn hysbys. 

 

1. Tystiolaeth gadarn

Disgrifiadol 
Yn y cam hwn o'r cylch, mae'n bwysig nodi'r sefyllfa, y broblem neu'r anghysondeb. Gallwch herio rhagdybiaeth neu ffordd sefydledig o weithio. Yma gallwch osod y cyd-destun ar gyfer y profiad yr hoffech fyfyrio arno, ond byddwch yn ofalus nad yw gormod o fanylion yn amharu ar  eich ysgrifennu. Ystyriwch beth fydd angen i'ch darllenydd ei wybod i ddeall y sefyllfa. Cymerwch i ystyriaeth na allwch fyfyrio ar bopeth, felly byddwch yn ddetholus wrth ddewis y profiad. Gellir defnyddio Cylch Dysgu drwy Brofiad Kolb (1984) i fyfyrio ar brofiadau cadarnhaol a negyddol, ond mae rhai academyddion yn dadlau mai’r ffordd orau o ddefnyddio model Kolb yw gyda phrofiadau negyddol (Bassot, 2013).

Dyma enghraifft o'r cam hwn (sylwer bod yr enghraifft hon yn defnyddio cyfeirnodi IEEE).

Profiad Personol: Fel peiriannydd prosiect, cefais fy aseinio i arwain datblygiad system brofi awtomataidd newydd ar gyfer llinell weithgynhyrchu. Roedd hwn yn brosiect ymarferol a oedd yn gofyn i mi ymgolli yn agweddau gweithredol y broses brofi â llaw bresennol a chymhlethdodau technoleg awtomeiddio.

Manylion: Yn ystod y cyfnod hwn, treuliais gryn amser ar lawr y ffatri, gan arsylwi ar y gweithdrefnau profi â llaw a rhyngweithio â'r gweithredwyr i ddeall eu heriau a'u gofynion [2]. Gweithiais hefyd yn agos gyda thîm o ddatblygwyr meddalwedd a pheirianwyr caledwedd i brototeipio fersiwn gychwynnol y system awtomataidd [2, 3].
 

3. Cysyniadoli Haniaethol

Meddwl yn feirniadol 

Yma, mae gofyn i chi feddwl yn adeiladol am y sefyllfa a dadansoddi, egluro a dysgu o'r sefyllfa. Ystyriwch eich myfyrdodau a beth maent yn ei olygu ar gyfer eich gwaith yn y dyfodol. Mae’n bwysig cydnabod ac ystyried agweddau cadarnhaol a negyddol y sefyllfa, peidiwch â bod ofn cydnabod rhywbeth nad aeth yn dda neu nad oedd wedi cael canlyniad cadarnhaol. Y math hwn o fyfyrio yn aml yw'r mwyaf pwerus. Efallai y byddwch yn darganfod maes y mae angen i chi ei archwilio ymhellach, neu fwlch yn eich set sgiliau yr hoffech ganolbwyntio arno'n fwy. Wrth nodi meysydd i'w datblygu, cofiwch gysylltu'r myfyrio â'r byd go iawn i ddangos eich bod yn deall y cysylltiadau. Dylech hefyd ystyried goblygiadau'r dyfodol a chynllunio yn unol â hynny. 


Dyma enghraifft o'r cam hwn:

Profiad Personol: Gan adeiladu ar y myfyrio o'r cam blaenorol, bûm yn gweithio ar gysyniadu gwelliannau a mynd i'r afael â'r materion a nodwyd.

Manylion: Datblygais gynllun cynhwysfawr i wella'r system brofi awtomataidd [6, 7]. Roedd hyn yn cynnwys ailgynllunio rhai cydrannau i wella dibynadwyedd, integreiddio synwyryddion mwy datblygedig ar gyfer gwell cywirdeb data [8, 9], a mireinio'r algorithmau meddalwedd i optimeiddio perfformiad [8, 10]. Sefydlais hefyd brosesau llif gwaith newydd i sicrhau integreiddio llyfnach â'r llinell weithgynhyrchu bresennol. Roedd y cam hwn yn gofyn am gyfuniad o ddatrys problemau creadigol a dealltwriaeth ddamcaniaethol, gan drawsnewid mewnwelediadau myfyriol yn gysyniadau gweithredadwy [9].
 

2. Arsylwi Myfyriol

Cwestiynu
Mae cam arsylwi myfyriol y cylch yn ei gwneud yn ofynnol i'r sawl sy'n myfyrio feddwl yn ddwfn am y sefyllfa a myfyrio ar y profiad. Mae'n bwysig myfyrio ar yr emosiwn a brofwyd yma, sut oeddech chi'n teimlo a sefydlu unrhyw gysylltiadau neu fylchau yn eich set sgiliau, profiad a gwybodaeth. Dylai’r cam hwn gynnwys trafodaethau ag eraill i sefydlu eu rôl yn y sefyllfa a’r effaith a gawsant ar eich dysgu. Dylech hefyd ddefnyddio'r cam hwn i nodi unrhyw batrymau ac i feddwl a chymharu'r sefyllfa â sefyllfaoedd tebyg eraill.                                                                                                                                                                   

Dyma enghraifft o'r cam hwn o'r cylch:

Profiad Personol: Ar ôl sawl wythnos o gyfranogiad gweithredol yn y prosiect, cymerais gam yn ôl i werthuso cynnydd a chanlyniadau ein hymdrechion cychwynnol.

Manylion: Trefnais gyfres o gyfarfodydd dadfriffio gyda thîm y prosiect a gweithredwyr y ffatri [4]. Yn ystod y sesiynau hyn, buom yn trafod cryfderau a gwendidau'r prototeip cyfredol. Myfyriais hefyd ar fy arsylwadau fy hun, gan nodi sut y cafodd rhai rhagdybiaethau am y broses awtomeiddio eu dilysu neu eu gwrth-ddweud gan gymhwysiad byd go iawn [4, 5]. Roedd y cwestiynau allweddol y bu i mi eu hystyried yn cynnwys: Beth oedd y llwyddiannau a'r methiannau? Pa adborth a ddarparwyd gan y gweithredwyr? Sut oedd perfformiad y system yn cymharu â'r nodau cychwynnol?               

 

4. Arbrofi Gweithredol

Canolbwyntio ar Nod
Mae'r cam hwn yn gofyn am roi'r myfyrio a'r dysgu ar waith mewn sefyllfa yn y byd go iawn. Yma, byddwch yn rhoi eich cynlluniau ar waith, gan ystyried damcaniaethau a chysyniadau sydd eisoes wedi’u sefydlu’n ofalus. Dylai'r camau gweithredu yr ydych yn cynllunio ar eu cyfer ddilyn rheolau CAMPUS; Cyraeddadwy, Amserol, Mesuradwy, Penodol, Uchelgeisiol a  Synhwyrol.  
Gan mai cylch o ddysgu arbrofol yw hwn, mae'r cam hwn yn cysylltu yn ôl yn y cam profiad cadarn. Mae'r myfyrio a'r dysgu yn arwain at gynllunio ar gyfer profiad newydd, ac ar ôl hynny, gallwch chi ddechrau'r cylch eto. 

 

Dyma enghraifft o'r cam hwn:

Profiad Personol: Gyda chynllun diwygiedig yn ei le, arweiniais y tîm drwy'r cyfnod gweithredu, gan brofi'r system well mewn amgylchedd cynhyrchu byw.

Manylion: Fe wnaethom osod y system awtomeiddio uwchraddedig ar ran beilot o'r llinell weithgynhyrchu. Drwy gydol y cyfnod hwn, bûm yn monitro ei berfformiad yn agos, gan gasglu data i gymharu â’n canlyniadau rhagamcanol. Roedd y cam gweithredu hefyd yn cynnwys hyfforddi'r gweithredwyr ar y system newydd a chasglu eu hadborth ar ei defnyddioldeb a'i heffeithlonrwydd. Roedd y broses ailadroddol hon yn caniatáu mireinio parhaus, wrth i ni wneud addasiadau yn seiliedig ar ganlyniadau amser real a mewnbwn gweithredwyr.
 

Diweddariad diwethaf: May 28, 2025 11:00 AM